
Pokrzywa zwyczajna właściwości lecznicze sok z pokrzywy
Jeszcze kilka lat temu z największą dumą koszenie trawnika zaczynałem od miejsca, w którym rosną pokrzywy. Tępiona radykalnymi metodami pokrzywa wykazuje podziwu godną odporność i bezczelnie odrasta… Dziś kiedy moja wiedza jest znacznie większa, szacunek do tej rośliny i podziw nabrał zupełnie innego wymiaru. Podczas wizyty u lekarza dowiedziałem się, że stosowanie pokrzywy w diecie pozwoli mi pozbyć się pewnych problemów zdrowotnych. Przez kilka kolejnych tygodni obserwowałem stopniowo zauważałem różnice – czułem się mniej zmęczony, wypoczęty pasek zapinałem o jedną dziurkę dalej. Faktycznie udało mi się schudnąć 7kg – nie ograniczając ilości spożywanych pokarmów. W tym czasie stosowałem pokrzywę kupioną w sklepie zielarskim – była to późna jesień.
Mój romans z pokrzywą zaczął się wiosną 2016r. i trwa do dzisiaj. Przez lata zbieram ziele suszę, przygotowuję sok z pokrzywy i staram się jak najczęściej wykorzystywać w diecie. Dla osób, które poszukują informacji i chcą korzystać z właściwości leczniczym przygotowałem obszerną prezentację. W oparciu o moje doświadczenia oraz literaturę – powstał post, którego głównym bohaterem jest: pokrzywa zwyczajna i jej właściwości lecznicze.
Spis treści
Sok z pokrzywy – jak zrobić, właściwości
Gatunki i występowanie pokrzywy
Sok z pokrzywy – przygotowanie i właściwości
Przygotowanie soku z pokrzywy jest banalnie proste. Nie potrzebujemy wyszukanych narzędzi, receptur – wystarczą z oczywistych względów rękawiczki, sitko, maszynka do mięsa i czyta gaza. Z mojego doświadczenia wynika, że najlepiej na sok zbierać pokrzywę rano w miejscach zacienionych – daje to lepszą wydajność. Młodą pokrzywę umieszczam na plastikowym sicie, następnie polewam gorącą wodą – nie wrzątkiem. Odsączoną pokrzywę rozdrabniam w maszynce do mięsa i wyciskam sok – można do tego celu użyć czystą gazę. Można też użyć blenda, który rozdrobni i dodatkowo wymiesza uzyskany sok. Do kuracji nie należy przygotowywać większych ilość – świeży sok z pokrzywy swoje właściwości lecznicze utrzymuje bardzo krótko, zaledwie 2-3 dni. Na zapas najlepiej zamrozić uzyskany sok w woreczkach do lodu. W literaturze natknąłem się na inne sposoby utrwalania soku, które przedstawię dla ciekawskich.
Sposoby na utrwalenie soku z pokrzywy
Konserwowanie alkoholem
Pierwsza myśl jak musnęła mi się to czy nie można dodać do soku alkoholu. Ale czy to ma sens? Moje wątpliwości rozwiewa literatura: Zbigniew Nowak zleca tą metodę. Według autora można stosować dwa przepisy:
- na 4 szklanki soku przeznacza się 1 szklankę spirytusu
- na 4 szklanki soku przeznacza się 2 szklanki wódki.
Tak przygotowany sok należy przechowywać w szczelnie zamkniętych butelkach (ciemne szkło).
Źródło: Zbigniew Nowak „Pokrzywa – nadzwyczajny lek” strona 61, 62.
Konserwowanie miodem pszczelim
Metodę zastosowałem tylko raz. Niesie na za sobą kilka niedogodności i jest stosunkowo droga. W literaturze zaleca się wykorzystanie miodu pszczelego najlepiej miód lipowy lub akacjowy. Z całym szacunkiem dla autorów miód lipowy jest najlepszym i najsmaczniejszym miodem. Wykorzystanie tego surowca na większą skalę jest po prostu nieopłacalne – taniej wychodzi konserwacja alkoholem. Dlaczego? Wynika to z samych proporcji:
- na 1 szklankę (250 ml) pozyskanego soku przeznaczamy 2 szklanki miodu.
Dodatkowych problemów dostarcza przechowywanie soku – szczelnie zamknięte naczynie umieszczone w lodówce….
Pasteryzacja z cukrem lub sokiem owocowym
Sok do pasteryzacji można także pozyskać trochę inną, uproszczoną metodą. Po umyciu i odsączeniu (w rękawiczkach) zebranych młodych pędów pokrzywy tniemy je na części, umieszczamy w blenderze i dokładnie miksujemy. Miazgę przekładamy do emaliowanego garnka, zalewamy taką ilością wrzątku, aby ją pokryła. Gotujemy pod przykryciem na słabym ogniu około 2 minut. Następnie garnek odstawiamy na 3 godziny (nie zdejmując pokrywki). Odcedzamy przez plastikowe sito, wyciskamy przez czystą gazę resztki roślin. Uzyskany płyn wlewamy do emaliowanego garnka, podgrzewamy do słabego wrzenia i dodajemy cukier i sok z cytryny. Na 1 litr soku przeznaczamy około 30 dag cukru (można i więcej — jeśli się chce uzyskać bardziej gęstą konsystencję) oraz sok z 1 cytryny. Zamiast cukru można do soku dodać gęsty sok-syrop z owoców, np. z porzeczki czarnej albo aronii (na 1 litr soku z pokrzywy mniej więcej 300 ml soku z owoców). Sok z pokrzywy z dodatkiem cukru i soku cytrynowego lub z dodatkiem soku z owoców należy zlać do dobrze wyparzonych, szczelnych butelek (najlepiej małych) i pasteryzować około 20-25 minut. Następnie schłodzić, wyjmując od razu z wody. Przechowujemy go zawsze w suchym, chłodnym i suchym pomieszczeniu. Po otwarciu butelki sok koniecznie trzymamy w lodówce.
Źródło: Zbigniew Nowak „Pokrzywa – nadzwyczajny lek”
Podsumowując: przygotowanie soku z pokrzywy warto zacząć od poszukania roślin, które rosną w zacienionych miejscach, gdzieś na skraju lasu – najlepiej. Optymalna pora zbiorów to miesiące kwiecień i maj. W kuracji stosować świeży sok przez okres 2-3 tygodni aby kontynuować kurację np. zimą należy sok utrwalić – ja polecam dwie metody: poprzez zamrożenie lub rozcieńczenie z alkoholem.
Gatunki i występowanie pokrzywy
W Polsce możemy zbierać dwa gatunki pokrzywy. Pokrzywa zwyczajna – po łacinie Urtica dioica, i żegawka – po łacinie Urtica urens L. Oba gatunki posiadają właściwości lecznicze, jednak najczęściej w kuracjach wykorzystujemy tę pierwszą, ponieważ jest najbardziej rozpowszechniona. Jak wygląda pokrzywa to akurat wszyscy wiedzą. Kto z nas choć raz w życiu nie sparzył się jej liśćmi. Pokrzywa zwyczajna jest rośliną wieloletnią o dużej sile wzrostu i odradzania. Gatunek potrafi rosnąć w tym samym miejscu nawet do 50 lat. W zależności od żyzności podłoża wyrasta na wysokość 40 nawet do 150 cm. W ciągu jednego roku jej podziemne rozłogi mogą się rozrastać nawet do 1,5 m. Pokrzywa ma liście ciemnozielone, sercowate i ząbkowane po brzegu. Parzące włoski pokrywają całą roślinę – łodygę oraz liście. W czerwcu na roślinach możemy zaobserwować niepozorne, seledynowe kwiaty zebrane w podłużne, zwisające kwiatostany. Pokrzywa ta należy do roślin dwupiennych, tzn. na jednych egzemplarzach tworzą się tylko kwiaty żeńskie, a na innych tylko kwiaty męskie. W drugiej połowie lata zaczynają z nich dojrzewać nasiona, z botanicznego punktu widzenia owoce. Pokrzywa zwyczajna najlepiej rośnie na glebach dostatecznie wilgotnych, bogatych w próchnicę. Gleba zawierająca azot i fosfor będzie stanowiła równie dobre środowisko do wzrostu rośliny. Nie przeszkadza jej wtedy nawet zacienione miejsce. Spotkamy ją często w pobliżu zbiorników wodnych, strumieni nie świadczy to jednak, że gatunek ten lubi nadmiar wody – wręcz przeciwnie. Najczęstszym miejscem wyrastania tej pokrzywy są też przydroża, rumowiska. Zbierając materiały do tej publikacji natknąłem się na nowe słowo (bynajmniej w moim słowniku) otóż pokrzywę można zaliczyć do roślin ruderalnych – rośliny zasiedlające podłoża zmienione dzielnością człowieka.
Drugi gatunek – Urtica urens L pokrzywa żegawka to roślina jednoroczna, wyrasta do wysokości 30-50 cm – jest dużo niższa od zwyczajnej. Gatunek jednopienny – na jednej roślinie obserwujemy kwiaty żeńskie i męskie. Ma liście nieco węższe i mniejsze od poprzedniej. Ale zdecydowaniem bardziej parzy niż pokrzywa zwyczajna. Pokrzywę żegawkową spotkamy w dużych, zaniedbanych ogrodach lub na działkach, rumowiskach i przydrożach.